Konie radzą sobie z wysokimi temperaturami znacznie gorzej niż z niskimi, a nadmiar słońca może zaszkodzić każdemu koniowi. Są jednak osobniki wyjątkowo narażone na niekorzystne działanie słońca. Dlatego trzeba je otoczyć w tym względzie szczególną troską.

 

Odwodnienie

Grupa podwyższonego ryzyka: źrebięta, konie starsze, konie chore i w okresie rekonwalescencji, konie poddawane intensywnemu wysiłkowi.

Sprostanie wysokim temperaturom stanowi spory wysiłek dla organizmu konia, a jedyną formą obniżenia temperatury jest pocenie się. Chłodząc się, traci on ogromne ilości wody parującej wraz z potem. Jest to skuteczny sposób chłodzenia, niesie jednak z sobą ryzyko szybkiego odwodnienia. Intensywne pocenie się pociąga za sobą nie tylko utratę dużej ilości wody, ale także elektrolitów. Równowaga tych ostatnich jest niezbędna do utrzymania wszystkich funkcji życiowych, a w pierwszej kolejności prawidłowej pracy mięśnia sercowego. Źrebięta oraz konie starsze są znacznie bardziej wrażliwe na odwodnienie z uwagi na często nie w pełni funkcjonujące złożone mechanizmy termoregulacji, a także, co zdarza się zwłaszcza u koni starszych, skłonności do pobierania zbyt małych ilości wody. Organizmy koni chorych i znajdujących się w okresie rekonwalescencji są niekiedy na tyle obciążone przez schorzenie z jakim się zmagają, że utrzymanie odpowiedniej temperatury ciała z jednoczesnym zachowaniem właściwego poziomu wody i elektrolitów, może stanowić dla nich zbyt duże wyzwanie. Intensywna praca koni już sama w sobie powoduje wzrost temperatury wewnętrznej organizmu, co skutkuje silnym poceniem się. Jeśli nałoży się na to wysoka temperatura otoczenia, to ryzyko nadmiernej utraty wody i elektrolitów gwałtownie wzrasta.

 

Udar cieplny

Grupa podwyższonego ryzyka: źrebięta, konie starsze, konie chore i w okresie rekonwalescencji, konie poddawane intensywnemu wysiłkowi, konie otyłe.

Udar cieplny pojawia się w momencie, kiedy mechanizmy chłodzenia organizmu okazują się niewystarczające. Sprzyja temu wysoka temperatura otoczenia połączona z wysoką wilgotnością powietrza. Organizm poci się, ale pot nie jest w stanie skutecznie odparować, by w trakcie parowania odebrać z organizmu znaczne ilości energii cieplnej. Zbyt małe przyjęcie przez konia wody również może upośledzić mechanizmy termoregulacji, uniemożliwiając zwierzęciu adekwatne do warunków pocenie się. Wszędzie tam, gdzie mechanizmy termoregulacji będą osłabione, a więc u źrebiąt i koni starszych, a także chorych, w szczególności tych cierpiących na schorzenia układu krążenia, jak również u zwierząt otyłych, ryzyko rozwoju udaru cieplnego znacznie wzrasta. Do udaru cieplnego dojść może nie tylko w upalny dzień na zewnątrz, ale również w pomieszczeniach, szczególnie w koniowozie, w którym temperatura i wilgotność powietrza nierzadko są równocześnie zbyt wysokie. Oprócz tego wszystkie sytuacje związane z dużym wysiłkiem fizycznym w upalne i wilgotne dni, szczególnie sportowe długodystansowe rajdy konne, a także próba terenowa wszechstronnego konkursu konia wierzchowego, mogą znacznie podnosić ryzyko rozwoju udaru cieplnego.

 

Oparzenia skóry w wyniku działania promieni słonecznych

Grupa podwyższonego ryzyka: konie o różowej skórze, to znaczy białe, srokate lub posiadające odmiany.

Silna operacja promieni słonecznych i związana z tym wysoka temperatura może wywołać u koni objawy oparzenia zarówno działając bezpośrednio na skórę jak i pośrednio. Na bezpośrednie działanie słońca szczególnie wrażliwa jest skóra różowa, która ogólnie cechuje się znacznie większą delikatnością. Pośrednio oparzenia spowodować może kontakt z mocno nagrzewającymi się przedmiotami, na przykład metalowymi elementami kantara. I w tym przypadku dolegliwości częściej występować mogą u koni o różowej skórze.

 

Pamiętajmy o zapewnieniu koniom dostępu do zacienionych miejsc, w których będą mogły schronić się między innymi przed intensywnym działaniem promieni słonecznych.

 

Odczyny fototoksyczne i fotoalergiczne

Grupa podwyższonego ryzyka: konie leczone lekami o działaniu fotouczulającym i fototoksycznym, między innymi niektórymi niesterydowymi lekami przeciwzapalnymi i antybiotykami, konie spożywające niektóre rośliny, na przykład dziurawiec.

Część substancji może czasowo zwiększać wrażliwość skóry na promieniowanie UV. W przypadku substancji fototoksycznych objawy pojawiają się w obrębie skóry poddanej działaniu promieni słonecznych, przy fotoalergiach natomiast, reakcja skórna może rozprzestrzenić się również na te partie ciała, które nie były wystawione na słońce. Co ważne, opisywane reakcje często nie dotyczą tylko intensywnej operacji promieni słonecznych w pogodne dni, ale również działania słońca w pochmurne dni, nie tylko latem. Wrażliwość może utrzymywać się niekiedy nawet przez kilka tygodni po zaprzestaniu podawania danego leku. Niepożądaną reakcję związaną ze słońcem mogą wywołać zarówno preparaty podane bezpośrednio na skórę jak i te o działaniu ogólnym, wprowadzone do organizmu na przykład doustnie czy iniekcyjnie (w zastrzyku). U koni należy przede wszystkim wymienić substancje zaliczane do niesterydowych leków przeciwzapalnych. Obecne są one między innymi w maściach stosowanych miejscowo przy różnego rodzaju kontuzjach, działając nie tylko przeciwzapalnie, ale również przeciwbólowo. Właściciele koni często po nie sięgają nie zdając sobie sprawy, że późniejszy kontakt skóry chorego konia ze słońcem, może skończyć się jej uszkodzeniem. Inną grupą leków często stosowanych u koni są antybiotyki, z których w szczególności tetracykliny skutkować mogą niepożądanymi reakcjami skórnymi w zetknięciu z promieniami słonecznymi. Objawy po kontakcie skóry ze słońcem mogą również wystąpić u koni spożywających niektóre rośliny, między innymi dziurawiec i grykę.

 

Nowotwory skóry

Grupa podwyższonego ryzyka: konie siwe, konie białe, konie srokate, konie z odmianami.

Promieniowanie UV, wchodzące w skład promieniowania słonecznego, może u koni powodować poważne problemy dermatologiczne w postaci nowotworów skóry. Podobnie jak u ludzi, promieniowanie UV również u tego gatunku, może bowiem powodować rozwój patologicznych zmian w obrębie komórek skóry. Konie siwe obciążone są znacznie zwiększonym, w porównaniu do koni innych maści, ryzykiem zachorowania na czerniaka, będącego złośliwym nowotworem skóry. Zmiany lokalizować mogą się nie tylko na skórze, ale również wewnątrz ciała. Konie posiadające różową skórę, a więc konie białe, srokate i z odmianami, chorują natomiast częściej na raka kolczystokomórkowego skóry. W obu przypadkach, wystąpieniu wspomnianych schorzeń sprzyja wydłużona ekspozycja na intensywne działanie promieni słonecznych.

 

 Rozgrzane przez słońce metalowe elementy kantara mogą powodować oparzenia szczególnie u koni posiadających różową skórę.

 

Pamiętajmy, aby zapewnić koniom w okresie lata zacienione miejsce. Dbajmy o to, aby zwierzęta  miały stały dostęp do czystej, świeżej wody. W razie potrzeby wspomagajmy skórę konia preparatami z filtrem UV. Ze szczególną rozwagą planujmy wysiłek fizyczny i transport w upalne dni. I jak zawsze, bacznie obserwujmy konie, by szybko zauważyć niepokojące objawy.