Spokój środowisk związanych z końmi zburzyła w ostatnim czasie informacja o pojawieniu się w Polsce zachorowań koni na wirusowe zapalenie tętnic koni (arteritis virosa equorum, equine viral arteritis – EVA). Wirus zdaje się zataczać coraz szersze kręgi - dziś z tego powodu organizator tegorocznych Mistrzostwa Polski w Ujeżdżeniu podjął decyzję o ich odwołaniu. Poniżej publikujemy najistotniejsze informacje dotyczące wirusowego zapalenia tętnic koni, a w szczególności objawy, zagrożenie dla koni, sposób rozprzestrzeniania się wirusa i metody zapobiegania kolejnym zakażeniom.

 

Na początku podkreślić należy, że choroba nie stanowi zagrożenia dla ludzi. Wirusowe zapalenie tętnic koni jest szeroko rozpowszechnioną, zakaźną i zaraźliwą chorobą koni wywoływaną przez wirusa z rodzaju Arterivirus, odpowiedzialnego za zmiany w warstwie środkowej tętniczek zakażonych koni. Zejścia śmiertelne zdarzają się niezwykle rzadko i dotykają jedynie nowo narodzone źrebięta i źrebięta kilkumiesięczne. Zakażenie zwykle przebiega bezobjawowo. Jeśli dojdzie do prezentacji objawów najczęściej pojawia się gorączka do 41 st. C, trwająca przez 1-9 dni, utrata apetytu, depresja, obrzęk kończyn, często prowadzący do sztywnego chodu, zapalenie spojówek, obrzęk powiek z łzawieniem, nieżyt nosa, pokrzywka pojawiająca się na skórze głowy, szyi i tułowia, obrzęk tkanki podskórnej podbrzusza, a zwłaszcza napletka i moszny lub gruczołu mlekowego, żółtaczka, a także inne objawy ze strony układu oddechowego oraz biegunka, zaburzenia w poruszaniu się, wysypka grudkowa na błonie śluzowej górnej wargi, powiększenie węzłów chłonnych żuchwowych oraz obrzęk tkanki podskórnej w przestrzeni międzyżuchwowej i poniżej mostka. Wirus jest szczególnie niebezpieczny dla koni bardzo młodych, starszych oraz osłabionych ze względu na ryzyko cięższego przebiegu choroby, dla klaczy ciężarnych przez ryzyko wywołania zakażeń płodu i ronień oraz ogierów przez ryzyko późniejszego nosicielstwa i siewstwa. Jeśli klacz ulegnie zakażeniu w końcowej fazie ciąży może dojść do zakażenia śródmacicznego i wystąpienia u źrebiąt bardzo szybko postępującego zapalenia płuc oraz jelit.

 

Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową za pośrednictwem zakaźnego aerozolu wydzielin dróg oddechowych chorujących zwierząt, przez kontakt płciowy w czasie krycia naturalnego lub inseminacji oraz śródmacicznie. Zakażenie roznosi się nie tylko drogą bezpośrednią, ale również pośrednią poprzez osoby mające kontakt z końmi oraz miejsca, w których przebywały chore osobniki takie jak boksy, ciągi komunikacyjne, hale czy pojazdy służące do przewozu zwierząt. Chore i podejrzane o zakażenie zwierzęta odstawia się od pracy na okres 3-4 tygodni, leczy się objawowo i stymuluje układ odpornościowy do zwalczenia chorobotwórczego drobnoustroju.

 

W związku z potwierdzonymi zachorowaniami na wirusowe zapalenie tętnic koni należy zachować szczególną czujność i ostrożność, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się choroby. Konie chore i podejrzane o zakażenie należy odizolować od osobników zdrowych. Wprowadza się zakaz wyjazdu koni z miejsca, w którym stwierdzono występowanie wirusowego zapalenia tętnic koni oraz wjazdu nowych koni. Konieczne jest również wzmożone przestrzeganie zasad higieny. Jeśli zostaną zauważone jakiekolwiek objawy mogące sugerować rozwój wirusowego zapalenia tętnic koni należy zwierzę odizolować od koni zdrowych, zrezygnować z jego transportu i z udziału w imprezach, w których bierze udział większa ilość koni oraz niezwłocznie skontaktować się z lekarzem weterynarii. Wirusowe zapalenie tętnic koni jest chorobą podlegającą obowiązkowi rejestracji.